درمان و جراحی فتق های شکمی

فتق های شکمی
فتق های شکمی
نوامبر 13, 2019
لاپاراسکوپی کیسه صفرا
سوالات مرتبط با لاپاراسکوپی کیسه صفرا
آگوست 26, 2020
درمان فتق شکمی

درمان فتق شکمی

برای آگاهی بیشتر در مورد درمان فتق شکمی و جراحی فتق شکمی با ما همراه باشید.

فتق شکمی

فتق یا هرنیا یک بیماری شکمی است و زمانی‌ پیش میاید که لایه ‌های درونی‌ عضلات شکمی ضعیف شده باشند. که این امر منجر به پارگی یا کشیدگی بیش از حد در ناحیه جداره شکم یا دیافراگم می گردد.

یکی از رایج ترین علائم فتق، وجود یک برآمدگی دردناک و قابل مشاهده در ناحیه شکم است. همراه شدن این بیماری با تب و حالت تهوع نشانه عارضه دار شدن این بیماری است.

فتق ممکن است بر اثر وارد شدن فشار زیاد به قسمت های دیواره شکم، افزایش سن، جراحت، یک برش یا زخم کهنه یا یک ضعف مادر زادی به وجود آید.

هر کس ممکن است در هر سنی به فتق دچار شود. در بیشتر موارد فتق در کودکان مادرزادی و در بزرگسالان به دلیل یک ضعف طبیعی یا فشارناشی از بلند کردن جسم سنگین، سرفه مداوم، مشکل در اجابت مزاج یا دفع ادرار است.

انواع فتق چیست؟

فتق کشاله ران

فتق رانی به دلیل ایجاد در زیر کشاله ران در زنان رایج تر است. نوع دیگری از این نوع فتق، فتق اینگوئینال بوده که در بالای کشاله ران رخ می دهد و ممکن است تا بیضه ها نیز برسد. این نوع فتق در اقایان رواج بیشتری دارد.

فتق ناف

بیشتر در افراد مسن و نوزادان اتفاق می افتد و زمانی رخ می دهد که برآمدگی فتق در قسمت ناف ظاهر شود.

فتق بالای شکم

این فتق هنگامی که اجزای ناحیه بالایی شکم به وسیله سوراخ دیافراگم به حفره قفسه سینه راه یابند بروز می کند.

فتق در جای زخم

در برخی جراحی های شکمی ممکن است جای زخم ها موجب بروز فتق شود.

فتق محبوس

اگر نمیتوانید با دست خود ، فتق را به داخل هل بدیم ، ممکن است دچار فتق محبوس شده باشید . درواقع محتوا بیرون زده در دیواره شکم گیر کرده است.

فتق محبوس بسیار خطرناک است و ممکن است باعث از دست رفتن بافت بیرون زده شود . زیرا خون رسانی به بافت قطع شده است. باید به سرعت به پزشک مراجعه کرد.

علائم فتق محبوس

  • بیرون زدگی به رنگ تیره یا بنفش
  • احساس تب و تهوع و استفراغ
  • درد شدید در صورت فشار به شکم
  • درد های ناگهانی در ناحیه شکم

اگر این علائم را دارید، سریعا به پزشک مراجعه کنید.

فتق شکمی در بارداری

بروز فتق شکمی در زنان باردار، اکثرا نگران کننده نیست اما در صورتی که فرد مبتلا، درد زیادی را تحمل کند، باید به منظور پیگیری گزینه های درمانی مناسب، به پزشک متخصص مراجعه کند. معمولا جراحی در حین بارداری توصیه نمی شود و در بیشتر موارد، به بعد از زایمان موکول می شود. امکان پیشگیری از فتق شکمی در دوره بارداری معمولا کم است اما از طریق دوری از فعالیت های فیزیکی سنگین و حمایت از ناحیه شکم هنگام سرفه و خنده می توان از درد فتق در دوران بارداری، کاست.

تشخیص فتق شکمی

پزشک، ناحیه ی شکم و برآمدگی ایجاد شده را تحت معاینه قرار می دهد. اندازه فتق شکمی هنگام ایستادن، سرفه کردن یا اعمال فشار، افزایش پیدا می کند. هم چنین، ممکن است متخصص مربوطه از سری آزمایشات و عکسبرداری ها به منظور بررسی دقیق تر وضعیت فتق در ناحیه شکم استفاده کند.

چه قسمتی از بدن بیشتر دچار فتق می شود؟

فتق، اغلب در نواحی کشاله ران و دیواره ها و ماهیچه های شکم ایجاد می شود. هم چنین محل هایی از بدن که قبلا تحت جراحی قرار گرفته اند به ویژه شکم، به علت سست شدن، مستعد ابتلا به فتق هستند.

روش های معاینه و تشخیص فتق

پیش از درمان فتق شکمی باید این بیماری را و درجه وخامت آن را تشخیص داد. روش های تشخیص به شرح زیر می باشند.

• در حالت ایستاده کیسه فتق قابل لمس است. در نتیجه پزشک از بیمار می‌خواهد که بایستد و سرفه کند یا زور بزند. این کیسه‌های کوچک در حالت سرفه یا زور زدن به دست پزشک ضربه میزنند و قابل تشخیص‌ هستند.

• در فتق ‌های دیافراگمی و درونی‌ که علائم و نشانه های بیرونی ندارند، معاینه و تشخیص به وسیله گاستروسکپی-آندوسکوپی معده و سونوگرافی انجام می شود. در روش سونوگرافی پزشک میتواند نوع و محل دقیق فتق را تشخیص بدهد.

• همچنین رادیوگرافی و سی‌ تی‌ اسکن نیز پزشک را در چگونگی و محل دقیق فتق یاری می‌کند.

درمان فتق شکمی

روش درمانی هر فرد به اندازه فتق و شدت علائم آن بستگی دارد. بر این اساس روش های درمانی که برای فتق های شکمی وجود دارد؛ شامل تغییر رویه ی زندگی، مصرف برخی دارو ها و جراحی است.

درمان قطعی این بیماری جراحی است. رعایت برخی نکات و مصرف داروها فقط علائم بیماری را کاهش می دهند و به روند بهبودی کمک می کند.

تغییر رویه ی زندگی

اعمال تغییرات مختصر در رویه ی زندگی، از روش های رایج درمان فتق است. در صورتی که بعد از پیگیری این اقدامات، تغییری در وضع بیمار ایجاد نشود، فرد باید گزینه های درمانی دیگر را در نظر بگیرد. متداول ترین این روش ها عبارتند از:

  • مصرف غلات، میوه ها و سبزیجات

مصرف برخی دارو ها

تخم شوید، شیرین بیان، گل ختمی، ریشه زنجبیل و آب هویج از دارو های گیاهی مناسب برای درمان فتق هستند. هر نوع داروی شیمیایی برای کاهش علائم این بیماری، باید صرفا با تجویز پزشک مصرف شود.

درمان فتق شکمی در طب سنتی

در طب سنتی به منظور درمان فتق شکمی، نوشیدن آب گرم، چای دارچین، چای بابونه و سرکه سیب توصیه می شود. هم چنین انجام آساناهای یوگا و ماساژ شکمی در اطراف ناحیه ی بالای حفره ی شکم، به کاهش درد این بیماری کمک می کنند.

اقدامات قبل از عمل فتق شکمی

  • بهتر است قبل از عمل، استحمام کنید.
  • به مدت 6 تا 8 ساعت قبل از زمان جراحی، از خوردن و آشامیدن پرهیز کنید.
  • به علت سرپایی بودن اکثر جراحی های فتق، بعد از عمل، آماده مرخصی باشید.
  • مصرف ویتامینE ، آسپرین و دارو های ضد التهاب را چند روز پیش از عمل، قطع کنید.
  • سابقه حساسیت های دارویی، دارو های مصرفی و مکمل های غذایی خود را به پزشک اطلاع دهید

جراحی فتق شکمی

پزشک جراح روش جراحی مناسب را با توجه به عواملی مانند سن بیمار، نوع فتق، شرایط عمومی، سلامت بیمار و … تعیین می کند. که شامل دو روش جراحی باز و استفاده از لاپاراسکوپی است.
در صورتی که فتق به حدی بزرگ شود که حالت دردناکی پیدا کند، با توجه به نوع و ناحیه آن، دو نوع عمل جراحی برای خارج کردن آن وجود دارد.

جراحی باز

این روش عمومی‌ترین روش در جراحی فتق است. جراح در آن با ایجاد یک برش چند سانتی بر روی شکم، در قسمتی از بالای توده فتق، می تواند به نواحی داخلی دسترسی داشته باشد و عمل ترمیم فتق را به پایان برساند. سپس ترمیم پوست با چسب یا بخیه انجام می‌شود. مدت زمان بهبودی در جراحی فتق شکمی بیشتر از روش لاپاراسکوپی می باشد.
این روش اغلب برای بیماران جوان و فتق های کوچک کاربرد دارد. همچنین با بیهوشی کامل با بی حسی موضعی انجام می گیرد. در این روش احتمال عود یا بروز مجدد بیماری بسیار زیاد است.
در جراحی باز از نوعی پروتز به نام مش یا توری برای ترمیم نقص به وجود آمده، استفاده می شود. این جراحی برای درمان فتق های شکمی که اندازه ی بزرگی دارند، اثربخش است و معمولا برای مبتلایانی که اضافه وزن دارند و دارای سابقه جراحی های قبلی در شکم یا خونریزی حین جراحی هستند، کاربرد دارد. هم چنین جراحی باز، در صورت مواجه شدن با دشواری در دیدن ارگان های داخلی بدن، به صورت لاپاراسکوپ، توصیه می شود.

لاپاراسکوپی

در روش لاپاراسکوپی، برشی بر روی شکم انجام نخواهد شد. جراح تنها با ایجاد حفره‌های کوچکی (معمولاً 3 عدد) و به کمک ابزار خود و دوربینی که در اختیار دارد عمل فتق را انجام می دهد.
در این روش احتمال ابتلا به انواع عفونت ها، خونریزی مداوم و درد های مزمن کاهش می یابد. اما انجام لاپاراسکوپی می تواند ریسک آسیب به سایر نواحی بدن را افزایش دهد. بنابراین این عمل باید تنها توسط پزشکی متخصص و مجرب صورت گیرد.
این روش مناسب فتق هایی است که مرتباً تکرار می شوند. این جراحی توسط بیهوشی کامل انجام می گیرد و معمولاً عمل به مدت یک ساعت به طول می انجامد. همه ی فتق ها را نمی توان با روش لاپاراسکوپی درمان کرد به ویژه آن هایی که بخشی از روده وارد کیسه بیضه ها شده است.
در این جراحی از دستگاهی به نام لاپاروسکوپ که مجهز به دوربین است، استفاده می شود. این دستگاه، برش های کوچکی روی پوست بدن ایجاد می کند و از این طریق به محل فتق، ورود پیدا می کند. جراح سپس از طریق مانیتوری که ارگان های داخلی بدن را به وسیله ی این دستگاه به نمایش می گذارد، به ترمیم فتق شکمی می پردازد. در جراحی لاپاروسکوپی نسبت به جراحی سنتی، برش های کمتری روی بدن ایجاد می شود و بیمار، دوره نقاهت کوتاه تری را سپری می کند.

مقایسه جراحی باز و روش لاپاراسکوپی فتق

جراحی باز به دوره استراحت بیشتری نیاز دارد و ممکن است مجبور شوید تا 6-9 هفته پس از عمل استراحت کنید. در حالی که عمل لاپاروسکوپی طول درمان و استراحت کوتاه تری دارد. اما امکان بازگشت فتق در عمل لاپاروسکوپی بیشتر است.

مراقبت های بعد از عمل فتق شکمی

  • از زور زدن یا اعمال فشار هنگام اجابت مزاج پرهیز کنید.
  • میوه ها، سبزیجات و غذا های سرشار از فیبر مصرف کنید.
  • دو هفته بعد از جراحی برای معاینه مجدد به پزشک خود مراجعه کنید.
  • بعد از روز جراحی، می توانید سر پا باشید اما در تحرک فیزیکی، زیاده روی نکنید.

آیا فتق شکمی پس از جراحی، امکان بازگشت و عود دارد؟

امکان بازگشت و عود فتق شکمی پس از جراحی، به تکنیک و نوع جراحی بستگی دارد. معمولا در صورت استفاده از مش یا توری، به علت نقشی که آن در قالب یک پشتیبان برای فتق شکمی ایفا می کند، شانس بازگشت کاهش پیدا می کند.

راه پیشگیری از بروز مجدد فتق

جهت جلوگیری از بازگشت این بیماری بهتر است ناحیه ی عمل شده را توسط مش یا توری کوچک پلاستیکی ببندید. این روش علاوه بر پیشگیری از عود مجدد، می تواند سبب ترمیم سریع تر بخیه ها شود.

آیا فتق بند به درمان فتق شکمی کمک می کند؟

استفاده از فتق بند در درمان فتق شکمی، چسبندگی لایه های فتق را به دنبال دارد و به ایجاد دشواری و پیچیدگی در فرآیند جراحی منجر می شود. بنابراین، استفاده از آن تنها در موارد اورژانسی و با دستور پزشک متخصص توصیه می شود.

رﮊیم غذایی مناسب پس از عمل فتق شکم

می بایست تا عصر روز عمل چیزی خورده نشود تا دستگاه گوارش فرصت لازم برای رسیدن به شرایط قبل از عمل را پیدا کند.

سپس می توان مایعات غذاهای سبک مثل سوپ و همچنین غذاهایی که باعث جلوگیری از یبوست می شوند را مصرف کنید. این غذاها شامل سالاد و سبزیجات و میوه جات (نه آبمیوه) هستند.

هزینه درمان و جراحی فتق های شکمی

هزینه درمان برای هر بیمار متفاوت می باشد زیرا نوع، شدت و گستردگی بیماری ها در افراد مختلف یکسان نبوده و پس از معاینه و انجام آزمایشات مربوطه می توان هزینه دقیق برای درمان را بیان کرد. لذا جهت اطلاعات بیشتر و رزرو وقت با شماره های مطب تماس حاصل فرمایید.

پیشگیری از فتق شکمی

پرهیز از استعمال دخانیات

  • کنترل وزن و پرهیز از پرخوری
  • اجتناب از جابجایی اشیا سنگین
  • عدم اعمال فشار هنگام اجابت مزاج
  • تقویت عضلات شکم از طریق حرکات ورزشی مناسب
  • جلوگیری از ابتلا به یبوست از طریق رژیم غذایی فیبردار

 

در چه صورت باید به پزشک مراجعه کرد؟

در صورتی که دارودرمانی در کاهش درد فتق شکمی موثر نباشد، باید به پزشک مراجعه شود. به ویژه اگر این درد با خونریزی، تب و لرز، حالت تهوع و استفراغ، سرفه، تنگی نفس، التهاب شکم، دشواری در خوردن و آشامیدن و ترشح و قرمزی در حال پیشرفت در محل جراحی همراه باشد.

چرا دکتر ستایش؟

دکتر ستایش از اولین های طب اورژانس بودند که بعد از گذارندن یک دوره تکمیلی در امریکا به همراه ده نفر از همکاران خود طب اورژانس را در دانشگاه علوم پزشکی ایران پایه گذاری نمودند.

علاوه بر این دکتر ستایش دارای بیش از 15 سال تجربه در زمینه جراحی های لاپاراسکوپی و فلوشیپ  جراحی عروق می باشند، و یکی از بهترین ها در حرفه خود بوده که از نتایج آن می توان به تعداد بسیار زیادی از عمل های موفق ایشان اشاره کرد.

2 Comments

  1. توحید گفت:

    درود
    بعد عمل فتق
    که امروز 15 روز میشه
    بخیه رو کشیدم درد در ناحیه عمل کم است ودر صورت بار بلند کردن درد میگیرد وفشار نمی اورم ومشکل در زمان انزال بادرد است درد در ناحیه زیر شکم می پیچد مثل برق گرفتگی جزیی است در ضمن (مش طوری) در عمل به کار رفته
    با تشکر

    • پزشک گفت:

      پس از عمل فتق ممکن است این درد های تیر کشنده تا دوماه ادامه پیدا کند و به تدریج بر طرف می شود اما بعد از دوماه اگر این درد ها ادامه پیدا کرد باید با جراحی که عملشان کرده مشورت کنند تا ببینند میشود کار بیشتری نسبت به برطرف کردن این مشکل انجام داد یا خیر

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.