انواع درد های شکمی
درد شکمی یا درد معده می‌تواند یکی ازعلائم مرتبط با اختلالات گذرا یا بیماری‌های جدی باشد. بیان یک تشخیص قطعی از دلایل درد شکم می تواند مشکل باشد، زیرا بسیاری از بیماری‌ها می‌توانند به این علامت منجر شوند.در بیشتر موارد درد شکمی خوش خیم و یا گذرا میباشد لیکن گاهی احتیاج به مداخله فوری متخصصان وجود دارد.
البته باید دقت شود که درد شکمی یا دل درد در زبان عامیانه به درد قسمتهای دور ناف گفته میشود و به درد ناحیه فوقانی میانی شکم یا درد اپی گاستر درد سر دل گفته میشود. مهم ترین منشا درد اپی گاستر معده و شایعترین منشا درد دور ناف روده است.
دلایل گوناگون دردهای شکمی
هر وقت که دچار دل درد می‌شوید غافل میباشید که درد در هر ناحیه از شکم می‌تواند دلایل و راه‌های درمانی بسیار متفاوتی داشته باشد.
از یک نفخ یا کرامپ ساده گرفته تا سنگ کلیه، پانکراتیت، عفونت‌های مثانه، آپاندیسیت، بیماری‌های کیسه صفرا، مشکلات کبدی و حتی سکته قلبی همگی می‌توانند دردهای شدید یا خفیفی را در قسمت های گوناگون شکم ایجاد کنند.
اگرچه بیشتر دل دردها بی خطر هستند و طی چندین ساعت خود به خود رفع میشود اما برخی مداومت پیدا کرده و اگر به صورت اورژانسی مورد درمان قرار نگیرند، جان تان را به خطر می‌اندازند.
درد بالای ناف زیر دنده‌ها
بعضی اوقات سکته‌های قلبی با درد در این ناحیه خود را نشان می‌دهند؛ به ویژه اگر سن فرد بالا باشد و علائم دیگر سکته مثل تعریق سرد، تهوع و استفراغ نیز وجود داشته باشند.
این درد بیشتر با راه رفتن تشدید میشود و با استراحت و مصرف قرص زیر زبانی بهبود نمی‌یابد.
البته سکته قلبی فقط سبب انتشار درد به این ناحیه میشود. به عبارتی لمس همان نقطه از شکم سبب درد نخواهد شد. درست مانند دردی که براثر سکته به دست چپ انتشار پیدا می‌نماید.از لحاظ آناتومیک نیز شایع ترین علت درد در این ناحیه، زخم‌های معده و اثنی عشر میباشد.
حال ممکن است زخم ساده باشد و فقط احساس سوزش ایجاد کندیا دچار عارضه شده باشد و دیواره مخاط را سوراخ کرده باشد که در این شرایط درد مداوم خواهد بود. دردهای ناشی از زخم معده بیشتر با ناشتا ماندن یا مصرف شربت آلومینیوم ام جی کاهش پیدا می‌کنند.
دردهای ناشی از زخم‌های ساده اثنی‌عشر نیز معمولا با غذا خوردن و همچنین مصرف آلومینیوم ام جی اس یا قرص معده فروکش می‌کنند.
از دیگر علل شایع درد در این ناحیه می‌توان به اختلالات پانکراس از جمله پانکراتیت (التهاب لوزالمعده) اشاره کرد.
این درد معمولا به پشت انتشار دارد، با خم شدن رو به جلو کمتر میشود، با دراز کشیدن به پشت افزایش می‌یابد و مداوم و شدید است. سنگ‌ها، التهاب‌ها و عفونت‌های کیسه صفرا، بیماری‌های کبد و هپاتیت‌های ویروسی نیز می‌توانند در این ناحیه درد ایجاد کنند.
درد هپاتیت مبهم است و معمولا با علائمی چون زردی، تهوع، استفراغ، کاهش رنگ مدفوع، افزایش رنگ ادرار، بی اشتهایی و علائم شبیه به سرماخوردگی و آنفلوآنزا، دردهای عضلانی پراکنده و دردهای مفصلی همراه است.
درد قسمت بالا راست
علت درد در این منطقه تقریبا مشابه با ناحیه وسط و بالای شکم میباشد. البته خیلی به ندرت بیماری‌های نیمه تحتانی ریه راست هم می‌توانند در این قسمت درد ایجاد کند. علاوه بر این، سنگ‌ها و بیماری‌های کیسه صفرا و مشکلات کبدی همگی از عوامل درد در این ناحیه به شمار می‌آیند.
دردهای کیسه صفرا شاید به شانه راست هم انتشار پیدا کنند و برعکس دردهای پانکراس با دراز کشیدن بهتر می‌شوند و با خم شدن افزایش می‌یابند.
کسانی که مشکل صفراوی دارند بیشتر به دنبال مصرف غذاهای پرچرب دردشان تشدید میشود.
در نتیجه بهتر است از مصرف غذاهای خیلی چرب مثل آبگوشت یا کله پاچه خودداری کنند.
درد قسمت های بالا چپ
درد در این ناحیه خیلی شایع نیست. با این حال از آنجا که معده در این منطقه قرار دارد، بیماری‌های مربوط به آن از جمله زخم‌ها می‌توانند سبب درد در سمت چپ و بالای شکم شوند.
طحال نیز در این منطقه قرار دارد بنابراین اگر بزرگ شود یا در آن آمبولی ایجاد شود سبب بروز درد خواهد شد درگیری قسمتهای تحتانی ریه چپ هم می‌توانند در این ناحیه درد ایجاد کنند.