کیسه صفرا

کیسه صفرا، کیسه ای کوچک میباشد که صفرای تولیدشده در کبد در آن نگهداری می شود. این کیسه در زیر کبد قرار گرفته و در پاسخ به غذایی که ما می خوریم، مخصوصا غذاهای پر چرب، مقداری صفرا را از راه مجاری صفراوی به درون روده کوچک می ریزد و نقش بسیار مهمی در هضم و جذب چربی های غذایی بر عهده دارد.
بعضی از مشکلات کیسه صفرا از قبیل سنگ های صفراوی ریز که مجرای صفراوی را مسدود نمی کنند، معمولا هیچ علامت و ناراحتی را ایجاد نمی کنند
به طور معمول، کیسه صفرا اندامی کوچک و بی آزار است که سبب ناراحتی و بیماری خاصی در فرد نمی شود، مگر زمانی که مشکل خاصی آزادسازی صفرا از آن را کاهش دهد و یا مجاری را مسدود کند. عوامل متعددی وجود دارند که می توانند سبب ایجاد این مشکلات کیسه صفرا شوند.

عوامل ایجاد کننده ی بیماری در کیسه ی صفرا

1)سنگ صفرا
این وضعیت به شرایطی اطلاق می شود که سنگ های کوچک و یا گاهی یک سنگ بزرگ در داخل کیسه صفرا ایجاد گردد.
در بعضی موارد سنگ صفرا سبب به دردی شدید در فرد می شود، اما حدود 90 درصد مبتلایان به سنگ صفراوی هیچ گونه علامتی ندارند
در بعضی موارد، سنگ صفراوی برای بیش از 10 سال با فرد می ماند و هیچ علامتی ایجاد نمی کند.
2) کولیک صفراوی
کولیک صفراوی به شرایط جدی تری اطلاق می شود که سنگ صفرا در مجرای صفراوی ایجاد یک انسداد می کند. دراین حالت کیسه صفرا برای از میان برداشتن این انسداد شدیدا منقبض می شود و فرد احساس دردی شدید خواهد داشت. این انقباضات شدید و دردهای همراه با کولیک صفراوی معمولا یک تا دو ساعت طول می کشد. اما از آنجایی که حمله ای و برگشت پذیر هستند تا هنگامی که فرد به فکر درمان بیفتد، همچنان با فرد می مانند.
3) التهاب کیسه صفرا
التهاب کیسه صفرا می تواند در به دلیل وجود سنگ های صفراوی، مصرف الکل، عفونت ها و حتی تومور هایی که سبب ترشح بیش از حد صفرا می شوند ایجاد شود. اما باز هم شایع ترین دلیل ایجاد آن سنگ های صفراوی خواهد بود. التهاب کیسه صفرا می تواند دوره ی چند هفته ای داشته باشد. تب در این بیماری شایع نیست.
در 20 درصد از موارد شاید، کیسه صفرای ملتهب توسط باکتری های عفونی مورد حمله قرار بگیرد و عفونی شود. گاهی نیز پیش می آید که کیسه صفرا پاره شود که در این شرایط سریعا بوسیله ی عمل جراحی خارج می شود.
فراموش نکنید حملات مکرر درد در این بیماری مراجعه به پزشک را ضروری خواهد کرد، به ویژه زمانی که این دردها با تب نیز همراه باشد.

علائم و نشانه های بیماری های کیسه صفرا

شایع ترین علائم و نشانه های بیماری های کیسه صفرا از قرار زیر اند
-درد شدید در قسمت شکم
-دردی که به شانه راست می زند و گاهی کمر را نیز درگیر می کند.
-دردی که بعد از خوردن غذا تشدید می شود، مخصوصا اگر غذایی چرب مصرف شده باشد.
-دردی که تیز و کرامپی است.
-دردی که با یک نفس عمیق تشدید می شود.
-درد در ناحیه قفسه سینه
-سوزش سر دل، سوء هاضمه و احساس زیاد شدن گاز معده
-احساس پری در شکم
-تهوع، استفراغ و تب
-لرز
-احساس درد با لمس شکم، مخصوصا در قسمت راست فوقانی شکم
-زردی (پوست و چشم ها)
-تغییر رنگ غیر طبیعی مدفوع (مخصوصا به رنگ روشن تر و خاکستری)
َبعضی از مشکلات کیسه صفرا مانند سنگ های صفراوی ریز که مجرای صفراوی را مسدود نمی کنند، معمولا هیچ علامت و ناراحتی را ایجاد نمی کنند.

رژیم غذایی مناسب برای کیسه صفرا

یک رژیم غذایی کیسه صفرا در از بین بردن خَطرات که می تواند سبب به تشکیل سنگ صفراوی گردد تمرکز دارد. این است که باید مصرف مواد غذایی که سبب کاهش کلسترول و حاوی مواد مغذی و فیبر لازم باشد برای نگه داشتن عملکرد سیستم گوارش در بالاترین سطح ممکن افزایش دهیم. شما همچنین باید مصرف غذاهای چرب که باعث مقدار زیادی فشار بر روی کیسه صفرا برای تجزیه و و حرکت از طریق دستگاه گوارش می شود را کاهش دهید کاهش مصرف غذاهای چرب علاوه بر کاهش خطر ابتلا به سنگ کیسه صفرا، سبب حفظ وزن بدن سالم و کاهش خطر ابتلا به فشار خون بالا یا بیماری های قلبی می شود.

آیا می توان بدون کیسه صفرا زندگی کرد؟

خوشبختانه می توان بدون داشتن کیسه صفرا زندگی کرد چون کبد به اندازه کافی صفرا تولید می کند و نتیجتاً عمل هضم می تواند به طور طبیعی انجام شود. در شرایطی که کیسه صفرای فردی بیرون آورده شود، صفرا بجای آنکه در کیسه صفرا جمع شود، از طریق مجرای کبدی، از کبد به روده کوچک منتقل می شود. برخی بیمارانی که کیسه صفرای آنها از طریق جراحی از بدنشان خارج شده، تا مدتی پس از عمل حالتی نزدیک به اسهال را تجربه می کنند زیرا صفرا به دفعات بیشتری وارد روده کوچک آنها می شود.

سنگ کیسه صفرا چیست؟

هنگامی که مواد شیمیایی درون کیسه صفرا، کلسترول، کلسیم و کربنات کلسیم از تعادل خارج شوند، مواد سختی تشکیل می شود که اصطلاحاً سنگ کیسه صفرا نامیده می شود. سنگ کیسه صفرا بیشتر به دو شکل وجود دارد
•سنگ کیسه صفرای ناشی از کلسترول
این شکل از سنگ ها در اثر انباشت مقدار زیاد کلسترول در کیسه صفرا ایجاد می شود. در کشورهایی مثل انگلستان و امریکا، اکثر سنگ های کیسه صفرای ایجاد شده در بدن افراد از این نوع هستند.
•سنگ کیسه صفرای رنگدانه ای
این شکل سنگ کیسه صفرا حاوی مقادیر زیاد بیلیروبین است. این نوع سنگ بیشتر در افراد مبتلا به بیماری های کبدی، ناهنجاری های خونی و یا کسانی که مجرای صفرای آنها دچار عفونت شده مشاهده می شود.