لاپاراسکوپی کیسه صفرا
پیش از پرداختن به لاپاراسکوپی کیسه صفرا به مشکلات کیسه صفرا پردازیم.
برخی مشکلات شایع کیسه صفرا به شرح زیر می باشند:
کیسه صفرا مایع گوارشی صفرا را انتفال به روده کوچک انتقال میدهد که باعث هضم غذا میشود. گاهی‌اوقات، در کیسه صفرا سنگ تشکیل میشود واین سنگ ها به سمت مجاری صفرا حرکت می‌کنند. این سنگ ها رسوبات ناشی از مایعات گوارشی هستند.
این نوع از سرطان نادر بوده و شروع آن از سلول های خود کیسه می باشد. گروه سلول های سرطانی ایجاد شده می توانند به سایر بافت ها و اندام های بدن منتقل شوند.
کیسه صفرا اندامی کوچک است و در زیر کبد قرار دارد و صفرای ترشح شده از کبد را جمع آوری و به روده ی کوچک می فرستد تا به هضم غذا کمک کند. کیسه صفرای زمانی ملتهب میشود که صفرا نتواند از کیسه خود خارج شود و مجرای خروج صفرا مسدود شود.
سنگ کیسه صفرا و وارد شدن ضربه باعث پارگی و سوراخ شدن کیسه صفرا میشود. این سوراخ و پارگی در دیواره کیسه صفرا رخ میدهد و باعث عفونت میشود. ابن عفونت به دیگر اعضای بدن هم منتقل میشود
عمل جراحی کیسه صفرا بطور کلی به دو روش باز و لاپاراسکوپی کیسه صفرا انجام میشود. در روش باز با برش پوستی معمولاً زیر دنده‌ها در سمت راست، کیسه صفرا و سنگها خارج میشود.
در روش لاپاراسکوپی چند سوراخ کوچک حدود 5/1-1 سانتیمتری در پوست شکم ایجاد شده و عمل جراحی از این طریق انجام میشود.
عمل جراحی کیسه صفرا خصوصاً در بین خانم‌ها بسیار شایع است و با انجام این عمل جراحی علاوه بر از بین بردن درد از بروز عوارض ذکر شده و همچنین سرطان کیسه صفرا جلوگیری میشود.
مهمترین سوالی که در زمینه جراحی لاپاراسکوپی کیسه صفرا برای بیماران مطرح میشود، مزایا و معایب استفاده از این روش است.
البته نباید انتظار داشته باشیم لاپاراسکوپی بدون عارضه باشد و هیچ مشکلی برای فرد ایجاد نکند و اینکه برداشتن کیسه صفرا قطعا عوارضی خواهد داشت. ولی در مقایسه با اعمال جراحی باز عوارض بسیار کمتری ایجاد خواهد کرد. در پایین بیشتر به این موضوع می پردازیم.
قبل از عمل جراحی، آزمایش‌های مختلف برای ارزیابی انجام میشود:
* به عنوان مثال چسبندگی یکی از مشکلاتی است که پس از عمل جراحی باز ممکن است برای فرد ایجاد شود، اما در لاپاراسکوپی چون شکم باز نمی‌شود، در معرض هوای محیط قرار نمی‌گیرد و بافت بدن با لوازمی که هنگام عمل استفاده میشود تماس ندارد، چسبندگی خیلی کمتری ایجاد میکند.
* در جراحی لاپاراسکوپی کیسه صفرا پس از ایجاد سوراخ های کوچک روی شکم (حداکثر ۴ سوراخ ۰٫۵-۱ سانتیمتری) و پر کردن داخل شکم با گاز co2، دوربین های مخصوص واردشکم شده و توسط وسایل و سیستم های پیشرفته عمل جراحی جهت بیماران انجام می شود. باتوجه باینکه در این روش از دوربین های خاص استفاده می شود و ا مکان بزرگنمایی تا ۱۸برابر وجود دارد، دید جراح بسیار بهتراز جراحی باز می باشد.
* یکی از فواید لاپاراسکوپی کیسه صفرا کوچک بودن اسکار عمل (جای زخم) است، به عنوان مثال اگر عمل جراحی بستن لوله‌های رحم به روش جراحی باز انجام شود، باید برش جراحی حداقل به اندازه هفت تا هشت سانتی‌متر ایجاد شود، اما در این روش با دو سوراخ نیم سانتیمتری تا حداکثر یک سانتیمتری می‌توان عمل را انجام داد. با توجه به این که در روش لاپاراسکوپی اسکار عمل کوچک‌تر از جراحی باز است، انتظار می‌رود عوارض و مشکلات پس از عمل نیز کمتر باشد.
* از طرف دیگر در روش لاپاروسکوپی سیستم ایمنی بیمار کمتر مختل می شود و بیمار سریع تر به وضعیت فیزیولویک قبل از عمل برمی گردد و عفونت زخم کمتر می باشد. همچنین بیماران زودتر از بیمارستان ترخیص شده و سریع تر به کار برمی گردند.
* نهایتاًچون برش ها بسیار کوچک هستند درد بیمار پس از عمل کمتر است و از نظرزیبایی نیز نتایج بسیار بهتری دارد. این مسئله هم از نظر زیبایی به نفع بیمار است و هم به او کمک میکند پس از جراحی خیلی سریع‌تر به زندگی روزمره برگردد و کارهای عادی را از سر بگیرد.
بعد از به هوش آمدن، مشکلی نخواهید داشت اما شاید مبتلا به اسهال شوید و یا ممکن است درد‌های داخلی داشته باشید که با روش‌های ، آزمایشگاهی بالینی و رادیولوژیک بررسی میشوند.
بعد از حذف کیسه صفرا پزشک به شما زمان لازم برای آماده شدن فعالیت‌های طبیعی را مطرح میکند.
شامل خونریزی ، عفونت و اسیب مجاری صفراوی می باشد که به طور کلی چندان شایع نیستند.
نکته مهم این است که جراحی که میخواهد با این روش عمل جراحی را انجام دهد، بایستی آموزش کافی دیده و مهارت کافی داشته باشد. در غیر این صورت ممکن است بیمار دچار عوارض جبران ناپذیری گردد.
اما در کل عوارض کیسه صفرا را می توان به دو دسته خارج شکمی و داخل شکمی بست داد.
همچنین از عوارض خارج شکمی کلی لاپاراسکوپی و جراحی لاپاراسکوپی کیسه صفرا می توان گفت که :
در هر عمل جراحی بعلت شکسته شدن سد دفاعی پوست، احتمال تهاجم باکتری ها و ایجاد عفونت وجود دارد. در وضعیت های اورژانسی، چاقی، سن بالا، ضعف سیستم ایمنی، دیابت، عمل های طولانی و کیسه صفرای عفونی و گانگرنه(گندیده) شانس آن زیاد می شود.
در بیماران مسن و با سابقه بیماری های قلبی، فشارخون، چاقی و دیابت و در جراحی های اورژانسی و طولانی، شانس سکته قلبی و آریتمی قلبی قابل توجه است.
بصورت پنومونی و آتلکتازی (روی هم خوابیدن حبابچه های ریوی)در تمام اعمال جراحی که درشکم انجام می شود ممکن است بروز نماید و تحرک بیمار و تنفس عمیق و سرفه در روزهای بعد از عمل از آن جلو گیری می کند.
این عارضه یکی از عوارض شایع اعمال جراحی است که در بیمارانی که سونداژ ادراری انجام می شود بیشتر دیده می شود
پزشکی که عمل لاپاراسکوپی را انجام میدهد، حتما باید دوره‌های خاصی را گذرانده و در این زمینه مهارت کافی داشته باشد، چون این عمل بر خلاف اینکه برای بیمار راحت و به نفع اوست، برای پزشک جراح کاری نسبتا دشوار است.
همچنین از عوارض داخل شکمی کلی لاپاراسکوپی و جراحی لاپاراسکوپی کیسه صفرا می توان گفت که :
تقریبا در تمام اعمال جراحی ممکن است پیش آید که برحسب شدت و زمان بروز آن(حین یا بعد از عمل) و اینکه درن موجود باشد یا نه، درمان و سرنوشت آن متفاوت است و بندرت می تواند یه مرگ منجر شود .
ممکن است بعد از عمل جراحی، از مجاری ریزی بنام لوشکا در بستر کیسه صفرا (معمولا حین عمل قابل دیدن نیستند) مقداری صفرا نشت کند که اگر مقدار آن کم باشد یا با درن تخلیه شود مشکلی ایجاد نمی کند. نشت مقدار زیاد صفرا می تواند نشانه نشت از مجرای کیسه صفرا یا آسیب به مجاری صفراوی بزرگ(مجرای مشترک یا مجرای کبدی) باشد که نیاز به بررسی و درمان قاطع دارد و ماندن مقدار زیاد صفرا درشکم می تواند منجر به پربتونیت یا آبسه داخل شکمی شود.
شامل آبسه و پریتونیت بعد از عمل می شود. به دنبال تجمع مقداری صفرا یا خون و خونابه و آلوده شدن آن به باکتریها ایجاد می شود. در بیماران با التهاب شدید کیسه صفرا و بیماران مستعد به عفونت مثل دیابتی ها بیشتر دیده می شود و با تب، ضعف عمومی و بی حالی خود را نشان می دهد و به درمان قاطع نیاز دارد و درمان آن ممکن است با درمان طبی یا تخلیه با سونوگرافی یا جراحی مجدد باشد.
ممکن است حین یا قبل عمل جراحی کله سیستکتومی، سنگ صفرا داخل مجرای صفرا رفته باشد و بعد از عمل خود را با درد شدید و یرقان و گاهی تب و لرز نشان دهد که با انجام بررسی های آزمایشگاهی و سونوگرافی قابل تشخیص است و درمان ارجح آن ercp و پاپیلوتومی است که می تواند بعنوان تشخیص هم استفاده شود و گاهی برای درمان آن نیز جراحی مجدد نیاز می شود.
باز هم تاکید می کنیم پزشکی که جراحی لاپاراسکوپی کیسه صفرا را انجام میدهد، حتما باید دوره‌های خاصی را گذرانده و در این زمینه مهارت کافی داشته باشد، چون این عمل بر خلاف اینکه برای بیمار راحت و به نفع اوست، برای پزشک جراح کاری نسبتا دشوار است.
شش تا هشت ساعت بعد از عمل جراحی لاپاروسکوپی (جراحی بسته )کیسه صفرا معمولاً به بیمار مایعات صاف شده
همچون آب، چای، آب میوه و آب کمپوت داده می شود و در صورتی که بتواند تحمل کند رژیم بیمار به رژیم مایعات همچون سوپ و سپس به رژیم نرم کم چربی همچون جوجه کباب و مختصری برنج و مانند این ها تبدیل می شود، پیروی از یک رژِیم غذایی علمی و درست، موجب بهترین پاسخ و کمترین عوارض خواهد شد.
همان طور که می دانیم صفرا توسط کبد ترشح می شود و در کیسه ی صفرا ذخیره می شود و پس از خوردن غذای چرب و سنگین و ورود چربی به روده ها، کیسه ی صفرا منقبض شده و مقدار زیادی صفرا وارد روده می شود و به هضم چربی کمک می کند.
هنگامی که بیمار تحت عمل جراحی کیسه ی صفرا قرار می گیرد ترشح صفرا از کبد ادامه دارد. ولی چون به طور مستقیم وارد روده می شود و جایی برای ذخیره ی آن نیست، امکان ورود حجم بالای صفرا به داخل روده وجود ندارد. و لذا ممکن است پس از عمل برای مدتی( حدود شش ماه تا یک سال) بیمار نتواند غذای چرب و سنگین را به راحتی هضم نماید.
بنابراین توصیه می شود بیماران پس از عمل جراحی کیسه صفرا حد اقل به مدت شش ماه تا یک سال (بسته به علایم بالینی بیمار) از خوردن غذای چرب پرهیز کند و نیز از لبنیات کم چرب استفاده نماید. همچنین در هر وعده ی غذایی حجم کمی از غذا میل کند. در صورت ضرورت بیمار میتواند تا پنج بار در روز غذا(باحجم کم) بخورد تا دچار مشکل های گوارشی نشود.
سنگ های کیسه صفرا از بیماریهایی شایع می باشد که تنها درمان قطعی آن برداشتن کیسه صفرا و به اصطلاح کوله سیستکتومی می باشد. مصرف دارو در درمان سنگ کیسه صفرا جایگاهی ندارد و گاه مصرف داروهایی که سبب شکستن سنگ های کیسه صفرا می شود سبب خرد شدن و کوچک شدن سنگ ها شده و سنگ های ریز وارد مجاری صفراوی میشوندکه این امرمنجر به انسداد صفراوی وایکتر (زردی) و مشکل تر شدن درمان می گردد.
با توجه به تضیحات فوق لذا علیرغم اینکه برخی پزشکان داروهایی از دسته Chenodeoxycholic acid که با نامهای تجارتی مختلف در بازار وجود دارد را تجویز می کنند، مصرف این داروها به هیچ عنوان توصیه نمی شود.
درمان جراحی سنگ کیسه صفرا درگذشته در بیمارانی که دچار درد های شکمی و یا التهاب حاد کیسه صفرا (biliary colic و یا کوله ستیت حاد) میشدند و در بیماران مسن مبتلا به دیابت توصیه میشد. اما امروزه باتوجه به اینکه انجام کوله سیستکتومی توسط روش هایی با تهاجم کم امکان پذیراست،
در بیماران مبتلا به سنگ کیسه صفرا بدون علامت اختصاصی نیز می توان این عمل را با دوره نقاهت بسیارکوتاه پس از عمل انجام داد.
درحال حاضر اصطلاح جراحی لیزری کیسه صفرا مکررا توسط بیماران بازگو میشود. جالب است بدانیم که در حال حاضر لیزر در درمان جراحی کیسه صفرا نقش عمده ای ندارد و تنها روش استانداردی که در تمام دنیا مورد تایید می باشد. جراحی کیسه صفرا با روش لاپاروسکوپی (جراحی کم تهاجم یا بسته) می باشد و جراحی باز تنها در موارد خاصی که امکان لاپاروسکوپی نیست اندیکاسیون دارد.
با توجه به اینکه جراحی لاپاروسکوپی کیسه صفرا با ایجاد سوراخ هایی کوچک انجام می شود، برخی تصورمی کنند که نوعی جراحی لیزری است در حالی که درحال حاضر لیزر نقش مهمی در جراحی کیسه صفرا ندارد. باتوجه باینکه جراحی لاپاروسکوپی یک روش جدید و متفاوت با جراحی باز می باشد،
البته باید گفت دمیدن گاز داخل شکم که در روش لاپاراسکوپی انجام میشود، برای برخی افراد خطرناک است، بنابراین افرادی که زمینه بیماری‌های قلبی یا تنفسی دارند، نباید از این روش استفاده کنند.
با توجه به این که این روش ممکن است برای برخی افراد و به خصوص مبتلایان به بیماری‌های خاص، دردسرساز شود، باید نسبت به این مورد نیز دقت داشته باشید.
امروزه جراحی لاپاروسکوپی محدودیت های کمی دارد که مهمترین انها عبارتند از:
۱-نارسایی شدید قلبی و یا ریوی
۲-اختلال انعقادی درمان نشده
افرادی که به بیماری‌های قلبی یا بیماری‌های انسدادی ریه مبتلا هستند، نباید از این روش استفاده کنند. بنابراین لاپاراسکوپی برای افرادی که مشکل خاصی ندارند، سالم و در سنین مناسب هستند، هیچ گونه مشکلی ایجاد نمی‌کند.
انجام عمل جراحی به روش لاپاراسکوپی در سنین بالای 60 سال چندان مناسب نیست. البته افرادی که تصمیم می‌گیرند از این روش استفاده کنند، باید به یک پزشک متخصصی مراجعه کنند که در این زمینه تبحر و مهارت دارد.
هزینه درمان برای هر بیمار متفاوت می باشد زیرا نوع، شدت و گستردگی بیماری ها در افراد مختلف یکسان نبوده و پس از معاینه و انجام آزمایشات مربوطه می توان هزینه دقیق برای درمان را بیان کرد. لذا جهت اطلاعات بیشتر و رزرو وقت با شماره های مطب تماس حاصل فرمایید.
دکتر ستایش از اولین های طب اورژانس بودند که بعد از گذارندن یک دوره تکمیلی در امریکا به همراه ده نفر از همکاران خود طب اورژانس را در دانشگاه علوم پزشکی ایران پایه گذاری نمودند.
علاوه بر این دکتر ستایش دارای بیش از 15 سال تجربه در زمینه جراحی های لاپاراسکوپی و فلوشیپ جراحی عروق می باشند، و یکی از بهترین ها در حرفه خود بوده که از نتایج آن می توان به تعداد بسیار زیادی از عمل های موفق ایشان اشاره کرد.
غدد لنفاوی چیست؟ غدد لنفاوی،غده های کوچکی هستند که از نظر علمی، جزئی از سیستم…
درباره مشکل انسداد شریانی در واقع انسداد شریانی بیماری از یک بیماری مشخص به نام…
سرطان لوزالمعده (سرطان پانکراس) سرطان لوزالمعده یا پانکراس یک بیماری خاموش است و زمانی رخ…
واریس چیست؟ واریس به گشاد شدن سیاهرگ ها گفته میشود. در این بیماری سیاهرگ های…
سرطان تیروئید غده تیروئید یک بافت پروانه ای شکل است که در جلو گردن قرار…
درباره سرطان پستان و علائم آن یکی از آشنا ترین علائم سرطان پستان، به وجود…
