درمان و جراحی زخم پای دیابتی

درمان و یا جراحی زخم پای دیابتی

درمان و جراحی زخم پای دیابتی را متخصصان جراحی عروق انجام می دهند. در واقع برخی مواقع بهترین راه درمانی ممکن است جراحی باشد. در برخی موارد، زخم پای دیابتی بدتر می شود و به شدت عفونت می کنند و التیام پیدا نمی کنند.

در واقع عفونت پا گسترش پیدا کرده و به مفاصل و استخوان‌های مجاور سرایت خواهد کرد. در این صورت درمان زخم پای دیابتی حتی با مصرف یک دوره طولانی از آنتی بیوتیک‌ها نیز دشوار خواهد بود. معمولاَ بافت ناحیه پا نمی‌تواند زنده بماند و تنها راه حل این است که با جراحی زخم پای دیابتی قسمت عفونی شده را برداشت (قطع کردن اندام مربوطه).

چنانچه سایر روش های درمان مناسب نبوده است و یا فرد بیمار دچارعفونت شدید شده است، امکان دارد جراح در حین عمل جراحی عضو صدمه دیده را قطع نماید. برای مثال بخشی از بدن همانند انگشتان پا قطع شوند.

جراحی زخم پای دیابتی عموما در بیمارستان انجام می شود و پیش از عمل جراحی به فرد مبتلا داروهای بیهوشی داده می شود تا فرد در طول جراحی دردی را احساس نکند.

نوع عمل های جراحی گستردگی های فراوانی دارد. از یه عمل ساده شروع می شود تا جراحی های سنگین تر که به قطع عضو ختم می شود. که روش و نوع درمان و جراحی زخم پای دیابتی بستگی به میزان عفونت دارد.

دید کلی درباره ی مراقبت از پای دیابتی

ابتلا به دیابت با مزه (DM) سبب بروز عوارض گوناگون می شود بالا بودن مقدار قند در خون به مدت طولانی سبب بروز عوارضی در اعصاب، کلیه ها، چشم و رگ های خونی می گردد.

دیابت سبب کاهش توانایی بدن در مقابله با عفونت ها می شود. اگر دیابت به خوبی کنترل نشود تخریب ارگانها واختلال در سیستم ایمنی افزایش می یابد. از جمله عوارض جدی دیابت مشکلات پای دیابتی است. مشکلات شایع مرتبط با پا در افراد مبتلا به دیابت خیلی سریع به مشکلات حاد و جدی تبدیل می شوند.

• تخریب سیستم عصبی درفرد مبتلا به دیابت ممکن است سبب بی حسی در پاها گردد. این تخریب می تواند ترشح طبیعی عرق و چربی که سبب لطافت ونرمی پوست می شوند را مختل کند. این عوامل دست دردست یکدیگر می توانند منجر به ایجاد فشار غیر طبیعی بروی پوست، استخوانها و مفاصل پا به هنگام راه رفتن گردند و این موضوع میتواند سبب ایجاد ترک و حتی زخم بروی پوست شود.
• تخریب عروق خونی و اختلال در فعالیت سیستم ایمنی به علت دیابت موجب بروز اختلال در بهبود زخم ها می گردد. ایجاد عفونت باکتریایی در پوست ، بافت پیوندی، ماهیچه ها و استخوانها به دلیل اختلالات ذکر شده، تقویت میشود. این عفونت ها می تواند به گانگرن بیانجامند. به دلیل کاهش جریان خون، آنتی بیوتیک ها نمی توانند به راحتی به محل عفونت برسند. غالباً تنها درمان پای گانگرن شده، قطع آن عضو است . چنانچه عفونت وارد جریان خون شود، می تواند زندگی فرد را تهدید کند.
• اگر چه امروزه در روشهای درمان پای دیابتی پیشرفتهای زیادی شده است، اما پیشگیری یعنی کنترل صحیح قند خون میتواند بهترین راه جلوگیری از عوارض دیابت باشد.
• افراد مبتلا به دیابت باید درمورد چگونگی معاینات پا و چگونگی تشخیص علایم اولیه ی مشکلات پای دیابتی آموزش داده شوند.
• بیماران باید در مورد مدیریت مراقبت های پا در خانه و نحوه ی تشخیص و زمان مراجعه به پزشک آموزش ببینند . همچنین باید از موارد اورژانس مراجعه به پزشک درمورد مشکلات حاد پا آگاهی یابند.

عوامل ایجاد پای دیابتی

چندین فاکتور مختلف می تواند سبب افزایش خطر ابتلا به مشکلات پای دیابتی و بروز عفونت درپاها شود:

پوشش پا:کفش های نامناسب علت اصلی بروز مشکلات پای دیابتی می باشند:

• چنانچه نقاط قرمز یا دردناک ، تاول، پینه، میخچه یا نقاطی که دائماً درد داشته باشند درهنگام پوشیدن کفش ایجاد شود، باید در اسرع وقت کفش خود را تعویض نمایید.
• چنانچه بیماران به اختلالاتی نظیر صافی پا ، پینه ی پا و یا انگشتان چکشی مبتلا باشند باید از کفش های ویژه یا کفی های طبی خاص برای رفع این مشکل استفاده نمایند.

تخریب عصب:افرادی که به مدت طولانی به دیابت مبتلا می باشند یا کنترل ضعیفی بر مقدار قند خون خود دارند بیشتر درمعرض تخریب اعصاب پا هستند. اصطلاح پزشکی این وضعیت نوروپاتی محیطی است:

• به دلیل تخریب عصب ، بیمار قادر به درک حس طبیعی در پاها نمی باشند همچنین ممکن است قادر به حس وضعیت پاها وانگشتان خود در هنگام راه رفتن و حفظ تعادل نباشد. هنگامیکه وضعیت اعصاب پا طبیعی باشد، فرد می تواند پاهای خود را حس کند و چنانچه کفش به پا فشار آورد یا در هنگام راه رفتن پای فرد پیچ بخورد، آنرا احساس کند.
• فرد مبتلا به دیابت قادر به حس جراحت های کوچک نظیر بریدگی ، خراش یا تاول در پا یا علایم غیر طبیعی نظیر پینه ، میخچه یا پیچ خوردگی پا نمی باشد. در افراد سالم تشخیص وجود سنگریزه در کفش به راحت است اما افراد مبتلا به دیابت قادر به درک وجود سنگریزه یا برجستگی در کفش خود نیستند ، بهمین علت ساییدگی اجسام خارجی موجود در کفش میتواند به راحتی منجر به ایجاد زخم در پا شود.

گردش ضعیف خون: هنگامیکه دیابت به خوبی کنترل نشود، میتواند سبب سخت شدن سرخرگها یا آنرواسکلروز شود. هنگامیکه جریان خون در بافت مجروح ضعیف باشد، بهبود زخم به سختی صورت می گیرد.

ترومای پا:هر گونه آسیب یا ضربه ای به پا می تواند سبب افزایش خطرات جدیدی در پای افراد دیابتی شود.

دلایل عفونت پا

• عارضه ی پای ورزشکاران بدلیل نوعی عفونت قارچی بروی پوست یا ناخن های پا است که می تواند به عفونت های باکتریایی جدی تبدیل شود و باید سریعاً درمان گردد.
• ناخن هایی که در پوست رشد می کنند میتوانند سبب بروز مشکلاتی در پا شوند، بهمین علت باید سریعاً توسط یک متخصص مسائل پا تحت بررسی قرار گیرند.

سیگار: کشیدن سیگار یا هر نوعی از تنباکو می تواند موجب تخریب رگهای خونی کوچک در پاها شود. این تخریب میتواند از فرآیند بهبود زخم جلوگیری کند و عامل اصلی ایجاد عفونت و قطع عضو تاخیر در بهبود زخم می باشد. اهمیت ترک سیگار را برای افراد دیابتی توضیح دهید.

علایم بیماری پای دیابتی

• درد دائمی میتواند علامتی از رگ به رگ شدن، گرفتگی، کوفتگی، خستگی مفرط پاها، نامناسب بودن کفش و وجود عفونت باشد.
• قرمزی می تواند علامت عفونت(بخصوص اگر اطراف زخم باشد) نشانه ی ساییدگی کفش یا دوخت جوراب بروی پا باشد.
• تورم پاهامی تواند علامتی از التهاب یا عفونت، نامناسب بودن کفش یا ضعف گردش خون در سیاهرگ ها باشد.

سایر علایم ضعف گردش خون عبارتند از :

• درد در پاها و کفل که به هنگام راه رفتن افزایش می یابد اما با استراحت از بین می رود.
• عدم رشد مو بروی قسمت های پائینی پاها
• ایجاد پوست سخت و براق بروی پاها
• گرمی موضعیمی تواند علامت وجود عفونت یا التهاب وگاهی به دلیل وجود زخمی باشد که بهبود نیافته یا به کندی بهبود می یابد.
• هر گونه بریدگی یا شکافی بروی پوست باید جدی تلقی شود و می تواند نتیجه ی پوشش نامناسب ، جراحت یا عفونت باشد. پینه ومیخچه می تواند علامتی از ترومای مزمن پا باشد. قارچ های ناخنهای پا، عارضه ی پای ورزشکاری، رشد ناخنهای پا درپوست میتواند به عفونت های باکتریایی جدی تر تبدیل شود.
• خروج چرکاز زخم معمولاً یک علامت واضح از عفونت است. خروج دائمی خون می تواند معمولاً علامت جدی از وجود مشکل در پا باشد.
• لنگیدن یا مشکل در راه رفتنمی تواند علامتی از مشکلات مفاصل، عفونت های جدی یا نامناسب بودن کفش ها باشد.
• تب یا لرزهمراه با وجود زخم بروی پا می تواند علامت عفونت خطرناک باشد.
• قرمزی پوستدرناحیه ای دورتر از زخم علامت تشدید و گسترش عفونت است.
• بی حسیجدید در پاها یا بی حسی طولانی مدت پاها می تواند علامتی از تخریب عصب به دلیل دیابت باشد که خطر ابتلا به مشکلات پای دیابتی را افزایش دهد.

چگونه پاهای خود را سالم نگه داریم؟

• عدم کشیدن سیگار
• مراجعه به پزشک برای چکاپ کلی بدن از جمله پا (سالی 1بار)
• کنترل کردن گلوکز خون
• شست و شوی پاها در آب گرم یا ولرم
• استفاده از جوراب و کفش مناسب
• گرفتن ناخن های پا به صورت یکسان و صاف
• پس از هر بار بریدگی، زخم، تاول و یا ایجاد کبودی بر روی پاهای خود به پزشک جهت معاینه مراجعه کنید.

چگونه ازعفونت زخم پای دیابتی جلوگیری کنیم؟

• حمام رفتن
• ضدعفونی پوست
• خشک نگه داشتن زخم

زمان مراجعه به پزشک جهت درمان پای دیابتی

علایم بیماری خود را یادداشت کنید تا بتوانید در تماس تلفنی با پزشک ، علایم خود را توضیح دهید. در زیر علایم رایجی را که با مشاهده آن باید با پزشک معالج مشورت نماید،آورده ایم . بهتر است با دیدن این مشکلات درطی 72 ساعت آتی به پزشک مراجعه کنید:

• هر گونه تروما (آسیب ) به پاها حتی اگر بسیار ناچیز باشد نیاز به معاینه ی پزشکی دارد. حتی جراحت های کوچک می تواند به عفونت های جدی بیانجامد.
• درد ملایم تا متوسط موقت در پاها علامتی جدی نیست ، اما دردهای ثابت هرگز طبیعی نیستند و باید انها را جدی تلقی کرد.
• تاول، جراحت یا زخم جدید با اندازه ی کمتر از یک اینچ (54/2 سانتی متر) می تواند به یک مشکل جدی تبدیل شود.
• بیماران باید با پزشک خود کلاسهای آموزشی برای چگونگی درمان زخم ها بگذرانند.
• هر ناحیه ی گرم ، قرمز یا متورم بروی پاها می تواند علامت اولیه عفونت یا التهاب باشد.توجه به این علایم اولیه می تواند از بروز عوارض جدی پیشگیری کند.
• درد، قرمزی و تورم اطراف ناخن های پا می تواند نشانه ای از رشد ناخن در گوشه ی آن باشد . این مسئله یکی از عوامل عفونت و قطع پا در افراد دیابتی است. تشخیص زود هنگام و درمان سریع آن بسیار مهم و ضروری است.
• بی حسی جدید یا دائمی در پاها می تواند علامتی از تخریب عصب دیابتی (نوروپاتی ) یا اختلال در گردش خون در پاها باشد. هر دو این شرایط سبب قرار دادن بیمار در معرض خطر ابتلا به عوارض جدید از جمله عفونت و قطع عضو می شود.
• مشکل در راه رفتن می تواند به دلیل آرتریت دیابتی (charcot’s joints)باشد که معمولاً علامت گرفتگی غیر طبیعی یا فشار بروی پا یا نامناسب بودن کفش ها می باشد . مداخلات اولیه کلید اصلی پیشگیری از ایجاد مشکلات جدی پا از جمله زمین خوردن، جراحت پوست اندام انتهای (پا) و عفونت می باشد.
• خارش دائمی پاها علامت عفونت قارچی یا خشکی پوست است که هر دو این موارد می تواند به ایجاد عفونت منجر گردد.
• تشکیل پینه یا میخچه بروی پا را باید جدی گرفت و باید این ضایعات زیر نظر متخصص از روی پا برداشته شوند. از دستکاری یا برداشتن این ضایعات در خانه یا بوسیله ی اسیدهای ضعیف .
• تب به دمای بیش از 37 درجه سانتی گراد یا 98.6درجه ی فارنهایت اطلاق می شود وجود تب همراه با سایر علایم یا حتی تب به تنهایی ، باید سریعاً به پزشک گزارش شود.

معمولاً میزان تب با شدت عفونت، مرتبط نمی باشد. بیمار می تواند تب نداشته باشد یا تب پائینی داشته باشد ولی به یک عفونت جدی مبتلا باشد به همین علت بیماران دیابتی باید در مورد وجود تب حساس باشند. چنانچه زمان و موقعیت بیمار اجازه دهد باید علایم بیمار، داروهایی که مصرف می کند، آلرژی به انواع داروها، نام پزشک معالج و شماره ی تلفن تماس را یادداشت کرده و بیمار را به بخش اورژانس بیمارستان ارجاع داد.این اطلاعات می تواند کمک بزرگی به پزشکان بخش اورژانس در ارزیابی ودرمان مشکلات بیمار باشد.

موارد زخم پای دیابتی

موارد زخم پای دیابتی به شرح زیر می باشد:

• نوروایسکمیک

 زخم نوروایسکمیک اغلب در قسمت بالای برجستگی استخوان دیده می شود. که پس از مدتی تبدیل به تاول می شوند.

• نوروپاتیک

زخم نوروپاتیک اغلب در قسمت سطح پوست پا ایجاد می شود همانند پینه.

• ایسکمیک

زخم ایسکمیک اغلب نوک انگشتان ظاهرمی شود.

دلیل عفونت زخم پای دیابتی

عفونت موضعی(عفونت زخم): 2سانت از محل زخم کمتر می باشد.

عفونت منتشرشونده: از سطح زخم بیشتر از 2سانت تشکیل می شود.

عفونت حاد عمقی: دارای بافت عمیقی می باشد.

تشخیص سریع عفونت پای زخمی دیابتی

تجویز داروهای آنتی بیوتیک و تشخیص سریع عفونت می تواند روند درمان را سرعت ببخشد.

معاینات و آزمایشات برای پای دیابتی

ارزیابی پزشکی شامل سابقه ی پزشکی ، معاینات فیزیکی و همچنین آزمایشات ، عکس اشعه ی xبرای بررسی وضعیت گردش خون در پاها و مشاوره با متخصصین می باشد:

• سابقه ی پزشکی و معاینات فیزیکی:

ابتدا پزشک از بیمار درمورد علایم ونشانه ها سوالاتی میکند و سپس به معاینه ی علایم می پردازد . این معاینات میتواند شامل بررسی علایم حیاتی بیمار( دما، نبض، فشار خون و سرعت تنفس)، معاینه ی حس در پاها، بررسی میزان گردش خون در پاها و بررسی کلی هر ناحیه مشکل دار باشد.

برای زخمها و جراحت های اندام های انتهای، معاینات می توانند شامل بررسی عمق زخم با استفاده از یک پروب و دبریدمان جزئی زخم (تمیز کردن یا بریدن بافتهای مرده ) باشد که برای بررسی وضعیت زخم ضروری است.

• آزمایشات بالینی

پزشک معالج با در خواست آزمایش کامل خون (شمارش CBC)به بررسی وجود عفونت وشدت آن می پردازد. بالا بودن یا پایین بودن تعداد گلبولهای سفید خون نشانه ی وجود عفونت می باشد. پزشک معالج می تواند بااستفاده از قند سنج یا آزمایش خون در آزمایشگاه مقدار قندخون بیمار را اندازه گیری نماید.

بسته به شدت و وخامت مشکل بیمار، پزشک می تواند آزمایشات بررسی عملکرد کلیه ها ،بیوشیمی خون (الکترولیت ها)، آزمایشات آنزیم های کبدی و آنزیم های قلبی را برای بررسی عملکرد سایر سیستم های بدن برای مقابله با عفونت های جدی درخواست نماید.

• عکس اشعه ی X

مطالعه ی و بررسی عکس پا می تواند به ارزیابی علایم تخریب استخوانها یا آرتریت ، تخریب به علت عفونت و وجود جسم خارجی در بافت نرم کمک کند. وجود گاز در بافت های نرم می تواند علامت گانگرن(یک مشکل جدی تهدید کننده حیات) یا قطع عضو به دلیل عفونت باشد.

• اولتراسوند(سونوگرافی)

پزشک معالج به منظور بررسی جریان خون در سرخرگها و سیاهرگهای اندام های انتهایی ممکن است درخواست اولتراسوند داپلر برای بیمار بدهد.

این روش یک روش غیر تهاجمی بدون درد است که با حرکت یک پروب بروی رگهای خونی اندام های انتهایی انجام می شود.

• مشاوره

پزشک معالج شما ممکن است مشاوره ی جراح عروق و ارتوپد یا هر دو را در مورد بیمار درخواست کند. این متخصصین در مورد عفونتهای اندام های انتهایی درافراد دیابتی ، مشکلات استخوانها و گردش خون تخصص دارند.

• آنژیوگرام

چنانچه پزشک جراح عروق تشخیص دهد که میزان گردش خون در اندام های انتهایی کم است با تهیه ی آنژیوگرام قبل از جراحی می تواند به بهبود گردش خون کمک کند.

• برای تهیه ی آنژیوگرام یک کتتر را وارد سرخرگ کشاله ی ران کرده و یک ماده ی رنگی را وارد رگ می کنند و از طریق اشعه ی Xاز آن عکس می گیرند . این عکس به جراح کمک می کند تا محل بسته شدن عروق را یافته و از طریق عمل بای پس ، گرفتگی عروق را برطرف کند. برای تهیه ی آنژیوگرام از بی حسی موضعی ویک سدیتیو جزئی برای عبور لوله از رگ استفاده می شود.(IV line).

درمان غیر جراحی زخم عفونی پای دیابتی

درمان غیر جراحی زخم عفونی پای دیابتی به شرح زیر می باشد:

مراقبت های شخصی در خانه

افراد مبتلا به دیابت باید کارهای زیر را انجام دهند:

• معاینه ی پا:

افراد دیابتی باید روزانه و همچنین بعد از هر گونه ضربه ای حتی جزئی پاهای خود را بررسی کنند و هر گونه مسئله غیر طبیعی را به پزشک خود گزارش دهند. روزانه از یک مرطوب کننده ی با پایه ی آبی برای جلوگیری از خشکی و ترک پوست استفاده کنید، (مابین انگشتان را مرطوب نکنید). از جورابهای پشمی وکتانی که فاقد دوخت هستند ، استفاده کنید از پوشیدن جوراهای نایلونی و کشباف استفاده نکنید زیرا سبب اختلال در گردش خون می شوند.

• حذف موانع:

هر جسمی را که سبب می شود شما مجبور به پریدن از روی آن باشید یا هر گونه دست اندازی را از جلوی پای خود بردارید. هر جسم ومانعی را از روی زمین جمع کنید. مسیر عبور خود را در هنگام شب روشن کنید چه داخل خانه و چه خارج از خانه همراه کفش یا دمپایی بپوشید.

• درمان گوشه ی ناخن پا:

همیشه ناخن های خود را با یک ناخن گیر مناسب کوتاه کنید هرگز از قیچی برای کوتاه کردن ناخن ها استفاده نکنید. ناخن های خود را مستقیم و بدون هلال کردن گوشه ها کوتاه کنید وهمیشه اندکی بلندتر از بسترناخنها آنها را کوتاه نمایید. اگر مشکل بینایی دارید یا دستهایتان می لرزد از یکی از افراد خانواده بخواهید تا کوتاه کردن ناخن های شما را بعهده گیرد.

• پوشش پا

از کفش های محکم اما راحت که از پاهای شما محافظت میکند، استفاده نمایید. برای اطمینان از مناسب بودن کفش ها می توانید به یک پدیاتریست (پزشک پا)مراجعه کنید، تا شما را به فروشگاههایی که کفش های ویژه ی افراد دیابتی دارند معرفی نماید. متخصص غدد می تواند شما را به پدیاتریست یا ارتوپدیست معرفی نماید تا به شما فروشگاههای کفش مناسب را معرفی کنند. اگر کف پای شما صاف است یا پینه ی پا دارید یا انگشتان شما چکشی است شما باید از کفش های ویژه یا کفی های طبی خاص استفاده کنید.

• ورزش:

ورزش منظم می تواند باعث سلامت استخوان و مفاصل پاهای شما گردد. همچنین باعث افزایش گردش خون در پاهای شما می شود . ورزش منظم می تواند سبب بهبود و پایداری مقدار قند خون شما شود. برای آغاز هر برنامه ی ورزشی ابتدا با پزشک معالج خود صحبت کنید.

• ترک استعمال دخانیات

اگر شما هر گونه تنباکویی استفاده می کنید. بهترین راه، ترک آن است، این کار به بهبود شرایط و وضعیت پاهای شما کمک می کند. استعمال سیگار سبب تخریب رگهای خونی بخصوص رگهای کوچک خونی می شود که این تخریب به دلیل کاهش جریان خون است که فاکتور اصلی خطر برای ایجاد عفونت های پا و نهایتاً قطع عضو می باشد.

• کنترل دیابت:

دنبال کردن یک رژیم غذایی مناسب، استفاده از داروها وکنترل منظم قند خون ، ورزش منظم و ارتباط منظم با پزشک از اصول اولیه ی کنترل دیابت است. کنترل دائمی قند خون در محدوده ی نرمال می تواند خطر تخریب عصب، کلیه ، چشم و رگهای خونی را به حداقل برساند.

درمانهای دارویی ای زخم عفونی پای دیابتی

• آنتی بیوتیک ها:

اگر پزشک متوجه ی زخم یا جراحت عفونی بروی پای بیمار شود یا اگر احتمال عفونی شدن زخم زیاد باشد برای مثال محل گاز گرفتگی گربه، آنتی بیوتیک را برای درمان عفونت یا جلوگیری از ایجاد عفونت تجویز خواهدنمود. مصرف کل دوره ی آنتی بیوتیک بسیار مهم است معمولاً بیمار باید آثار بهبود زخم را درطی 2 تا 3 روز از مصرف آنتی بیوتیک مشاهده کند. در مورد عفونت های خطرناک باید بیمار در بیمارستان بستری شده و آنتی بیوتیک را از طریق داخل رگی دریافت کند (IV) . درمورد عفونت هایی که خطر کمتری دارند مصرف کپسول بصورت درمان سرپایی معمولاً موثر است. پزشک معالج ممکن است یک دوز تک از آنتی بیوتیک را بصورت تزریقی یا بصورت IVدر بخش اورژانس قبل از شروع قرص تجویز نماید.

• ارجاع به مراکز مراقبت از زخم

بسیاری از بیمارستانهای بزرگ درحال حاضر دارای مراکز تخصصی مراقبت از زخم ودرمان زخم های اندامهای انتهایی افراد دیابتی هستند. در این مراکز فوق تخصصی پزشکان ، پرستاران و درمانگران با بیمار برای اجرای طرحهای درمان زخم ها همکاری میکنند. طرح های درمانی شامل جراحی دبریمان زخم، بهبود وضعیت گردش خون از طریق جراحی یا درمانهای دیگر، پوششهای اختصاصی و پانسمان های ویژه و آنتی بیوتیک تراپی می باشد . یک طرح درمانی می تواند ترکیبی از تمام موارد بالا باشد

• ارجاع به پدیاتریست یا جراح ارتوپد

چنانچه بیمار به مشکلات مرتبط با استخوان، ناخن های پا ، میخچه یا پینه، انگشتان چکشی، پینه استخوانی، کف پای صاف، خار پاشنه ی پا ، آرتریت یا مشکلاتی در رابطه با یافتن کفش مناسب مواجه باشد، پزشک ممکن است بیمار را به یک متخصص پدیاتریست یا جراح ارتوپد ارجاع دهد. این متخصصین می توانند کفش و کفی های مناسب کفش برای افراد دارای مشکلات پا را سفارش دهند، همچنین میتوانند بروش های مناسب پینه ی پا را برطرف نمایند .همچنین بروش جراحی می توانند مشکلات استخوانی را برطرف کنند. همچنین با معرفی منابع عالی می توانند مراقبت های روتین پا را به افراد دیابتی آموزش دهند.

• مراقبت درخانه

پزشک معالج ممکن است یک پرستار برای کمک به بهبود زخم و پانسمان آن در خانه به شما معرفی کند، پرستار می تواند با مراقبت صحیح از زخم و پانسمان صحیح، مراقبت از مقدار قندخون ومراقبت از مصرف صحیح آنتی بیوتیک ها و سایر داروهای بیمار در کاهش مدت زمان بهبود زخم موثر باشد.

درمان جراحی عفونت زخم پای دیابتی

معمولا از سه روش رایج جراحی پای دیابتی رایج استفاده می شود.

– اگر زخم پا کوچک باشد پزشک می بایستی بافت های مرده زخم را با عمل جراحی خارج می نماید و سپس در روزهای بعد زخم بایستی پانسمان شود تا بمرور بافت جدیدی در ناحیه تشکیل گردد تا زخم بسته شده و بهبود یابد. این نوع درمان با جراحی در مواردی که وضعیت عروق پا خوب بوده و مشکل پا بیشتر عصبی است بهتر جواب میدهد.

– اگر زخم های پا بزرگ باشد و یا وضعیت عروقی پای بیمار ناکافی باشد معمولا اقدام به قطع قسمتی از پا (آمپوتاسیون) که زخم در آن قرار دارد میشود.

– اگر نارسایی عروقی پا زیاد باشد بسته به تصمیم پزشک ممکن است از اعمال و فرایندهای جراحی استفاده شود تا جریان خون پا بیشتر گردد. آنژیوپلاستی، تعبیه استنت و یا بای پس بین شریان رانی و شریان پا ممکن است بتواند به افزایش جریان خون پای بیمار کمک کند.

پیگیری درمان پای دیابتی

• هر دستورالعملی را که پزشک درمطب یا بخش اورژانس به شما داده است ،دقیقاً مطالعه کنید و هر سوالی درمورد مطالبی که بخوبی متوجه نشده اید از پزشک خود بپرسید. به تمام دستورالعملهایی که پزشک به شما برای مراقبت از زخم می دهند، عمل کنید. چنانچه زخم مورد نظر در زمان معمول بهبود نیافت حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
• کاهش درد، تورم، قرمزی، گرمی یا کاهش خروج خون و چرک علایم بهبود یک زخم عفونی هستند. کوچک شدن زخم یا جراحت علامت خوبی از بهبودی است. نداشتن تب نیز از علایم مثبت بهبود زخم می باشد. معمولاً زخم در طی 2 تا 3 روز اول درمان مشاهده می شود. چنانچه درطی 2 تا 3 روز بهبودی در علایم و ظاهر زخم مشاهده نشد، حتماً پزشک را از آن مطلع نمایید.
• درمورد مراقبت از زخم بیماران دیابتی باید بسیار حساس و دقیق بود. یکی از راههایی که به بهبود زخم و جلوگیری از ایجاد زخم در آینده کمک می کند ، کنترل دقیق قندخون است . بهتر است قند خون خود را بطور منظم اندازه گیری کنید و به پزشک خود نتایج اندازه گیری ، افت یا بالا رفتن قند خونتان را گزارش دهید.

پیشگیری از بیماری زخم پای دیابتی

پیشگیری از بروز مشکلات زخم پای دیابتی به مجموعه ای از عوامل بستگی دارد:

• کنترل خوب بیماری دیابت
• معاینه ی منظم پا توسط بیمار
• داشتن اطلاعات کافی برای تشخیص مشکلات پا
• انتخاب پایپوش مناسب
• انجام ورزش منظم درصورت توانایی
• جلوگیری از ایجاد جراحت با از میان برداشتن موانع
• معاینه ی پزشکی پا حداقل یک بار در سال بوسیله ی مونوفیلامنت (وسیله ای از جنس نایلون که برای بررسی حس پاها بکار می رود).

جمع بندی

• سن:هر چه سن بیمار بیشتر باشد احتمال بروز مسائل جدی در پاها بیشتر می شود به علاوه دیابت و مشکلات گردش خون و تخریب عصب در افراد مسن مبتلا به دیابت بیشتر است. از سوی دیگر افراد مسن بیشتر درمعرض آسیب های خفیف پا به دلیل مشکل در راه رفتن وعبور از موانع به دلیل عدم داشتن دید کافی قرار دارند.
• مدت زمان ابتلا به دیابت:هر چه مدت زمان ابتلا به دیابت بیشتر باشد احتمال ایجاد یک یا چند فاکتور خطر برای مشکلات اندام های انتهای در افراد دیابتی بیشتر می شود.
• خطر عفونت :عفونت هایی که به گانگرن شدن عضوی می انجامد درتمام جهان یکی از دلایل قطع عضو و همچنین افزایش خطر مرگ می باشند. زخمهایی با قطر بیش از 5/2سانتی متر حتی اگر تحت درمان نیز قرار بگیرند ،خطر قطع عضو را بیشتر میکند. عفونت هایی که در عمق بافت واستخوان ایجاد می شوند با خطر قطع عضو بیشتری همراه می باشند.
• کیفیت گردش خون: چنانچه جریان خون در پاهای بیمار به دلیل تخریب عروق خونی به علت کشیدن سیگار یا دیابت یا هر دو کاهش یابد بهبود زخم به سختی صورت می گیرد واحتمال ایجاد عفونت های جدی و قطع عضو بیشتر می شود.
• هماهنگی با روش درمانی:اینکه بیمار تا چه حد از برنامه ی درمانی خود تبعیت کند و در این کار با کادر پزشکی هماهنگ باشد نکته ی بسیار اساسی دربهبود زخم است. بهمین علت به بیماران توصیه می شود هر سوال یا نکته ی نامفهومی درمورد مراحل درمان و نحوه ی مراقبت دارند از کادردرمانی بپرسند. چنانچه یکی از روشهای درمان بنظرشما موثر نیست حتماً با پزشک خود درمیان بگذارید.
• مراکز درمان زخم: یک مرکز درمان زخم یک مرجع عالی برای ارجاع بیماران می باشد . در این مراکز گروهی از متخصصین گرد هم می آیند و با روشهای گوناگون در درمان مشکلات پای دیابتی به بیماران کمک می کنند. در این مراکز جدیدترین روشهای درمانی به بیماران ارائه می شود حتی ممکن است پروتکل های آزمایشی برای افرادی که به درمانهای عادی جواب نمی دهند، اجرا گردد.
• مهارت های فردی پزشکان و پرستاران: از پزشکان یا پرستارانی که در زمینه ی مشکلات اندام های انتهایی افراد دیابتی مهارت کافی دارند، سوالات خود را بپرسید. این افراد با داشتن اطلاعات و تجریبات کافی در این زمینه می توانند در تشخیص زود هنگام و ارائه روش درمانی مناسب به شما کمک کنند

هزینه درمان و جراحی زخم پای دیابتی

هزینه درمان برای هر بیمار متفاوت می باشد زیرا نوع، شدت و گستردگی بیماری ها در افراد مختلف یکسان نبوده و پس از معاینه و انجام آزمایشات مربوطه می توان هزینه دقیق برای درمان را بیان کرد. لذا جهت اطلاعات بیشتر و رزرو وقت با شماره های مطب تماس حاصل فرمایید.

چرا دکتر ستایش؟

دکتر ستایش از اولین های طب اورژانس بودند که بعد از گذارندن یک دوره تکمیلی در امریکا به همراه ده نفر از همکاران خود طب اورژانس را در دانشگاه علوم پزشکی ایران پایه گذاری نمودند.

علاوه بر این دکتر ستایش دارای بیش از 15 سال تجربه در زمینه جراحی های لاپاراسکوپی و فلوشیپ  جراحی عروق می باشند، و یکی از بهترین ها در حرفه خود بوده که از نتایج آن می توان به تعداد بسیار زیادی از عمل های موفق ایشان اشاره کرد.