آنوریسم قلبی

آنوریسم چیست؟

آنوریسم یا رگ‏برآمدگی به بزرگ شدن یا بیرون‌زدگی دیواره یک سرخرگ می گویند، که در اثر ضعف دیواره سرخرگ ایجاد می شود.

سرخرگ ها رگ های خونی غنی از اکسیژن را از قلب به سایر نقاط بدن میرساند. اگر یک آنوریسم رشد کند می تواند سبب خونریزی خطرناک و یا حتی مرگ شود. آنوریسم معمولاً در آئورت یا سرخرگ‌هایی که مغز، پاها، یا دیواره قلب را تغذیه می‌کنند، ایجاد می‌شود.

اگر یک آنوریسم در مغز پاره شود، باعث سکته مغزی می شود.

انواع آنوریسم

آنوریسم کیسه ای:
یک کیسه که در یک طرف دیواره رگ خونی تشکیل می گردد.

آنوریسم دوکی شکل:
هنگامی که دیواره سرخرگ دچار اتساع و تورم از همه طرف شود، سرخرگ شکل دوک ‌مانند به خود می‌گیرد. درنتیجه آنوریسم دوکی شکل می گویند.

آنوریسم پاره شده:
در این آنوریسم، سرخرگ دچار ترکیدگی می شود و خونریزی به بافت‌های اطراف انتشار پیدا می‌کند.

علائم آنوریسم‌

آنوریسم در قفسه سینه:
• درد قفسه سینه
• درد گردن
• درد کمر
• درد شکم

آنوریسم در شکم:
• درد کمر (گاهی شدید)
• بی‌اشتهایی و کاهش وزن
• وجود یک توده ضربان‌دار در شکم

آنوریسم در سرخرگ پا:
• ضعف و رنگ‌پریدگی پا به علت نرسیدن خون کافی به پا
• تورم و کبودی پا
• امکان وجود یک توده ضربان‌دار در ناحیه کشاله ران یا پشت زانو

آنوریسم در سرخرگ مغزی:
• سردرد (اغلب ضربان‌دار)
• ضعف، فلج یا کرختی
• درد پشت چشم، تغییر بینایی یا نابینایی نسبی
• مساوی نبودن اندازه مردمک‌های چشم

آنوریسم در عضله قلب:
• نامنظم شدن ضربان قلب
• نارسایی احتقانی قلب

علائم پاره‌ شدن آنوریسم

از جمله علائم پاره‌ شدن آنوریسم سردرد شدید، دردهای شدید، تند و تیز در قفسه سینه، شکم یا پا و از دست دادن هوشیاری می باشد.

اگر پارگی آنوریسم درمان نشود، می‌تواند سبب مرگ شود.

علل آنوریسم‌

• ضعف مادرزادی سرخرگ (به خصوص آنوریسم‌های سرخرگ‌هایی که به مغز می‌روند)
• افزایش فشارخون که شایع‌ترین علت آنوریسم است و سرخرگ را ضعیف می‌کند.
• بیماری اندوکاردیت که سبب عفونت آئورت می گردد. (درمورد آنوریسم مغزی)
• عفونت آئورت بعد از جراحی آئورت
• عفونت آئورت در اثر بیماری سیفلیس (نادر است‌)
• ترواسکلروز (سخت شدن رگ‌ها)
• صدمه فیزیکی

عوامل تشدید کننده آنوریسم

• سابقه حمله قلبی
• سابقه خانوادگی تصلب شرایین
• ابتلا به بیماری پلی آرتریت گره‌ای
• فشارخون بالا
• سن بیشتر از ۶۰ سال
• استعمال سیگار
• چاقی

پیشگیری از آنوریسم

هیچ دارویی برای جلوگیری از ایجاد آنوریسم آئورت وجود ندارد. اما محققان در حال مطالعه آنتی بیوتیکهایی به نام تترا سایکلین هستند که میتواند رشد آنوریسم های کوچک آئورت را کند سازد.

به طور کلی بهترین روش برای جلوگیری از این بیماری سالم نگه داشتن عروق خونی است. برای این کار لازم است:

• سیگار نکشید.
• فشار خونتان را کنترل کنید.
• منظم ورزش کنید.
• از کلسترول و چربی رژیم غذاییتان بکاهید.
• در صورت‌ وجود سيفليس‌، زودهنگام‌ آن را درمان کنید.
• از استرس‌ خود بکاهید.

درمان آنوریسم

درمان آنوریسم به اندازه آنوریسم و سرعت رشد آن بستگی دارد. اگر آنوریسم کوچک باشد (حدود 4 سانتیمتر قطر) پزشک معمولا روش کنترل را توصیه می کند و نیازی به جراحی نیست.

در مورد آنوریسم متوسط با قطر 4 تا 5.5 سانتیمتر توجه به وجود علائم نیز اهمیت دارد و در واقع هر تصمیمی با مشورت پزشک صورت می گیرد.

اما آنوریسمهای بزرگ با قطر 5.5 سانتیمتر یا بیشتر به احتمال زیاد نیازمند جراحی هستند.

در جراحی، رگ مصنوعی جایگزین آن قسمت از رگ که آنوریسم دارد، می‌شود.

جراحی برای آنوریسم قلبی می‌تواند باعث بر طرف شدن بی نظمی ضربان قلب و افزایش طول عمر شود. اما باید توجه داشت که گاهی آنوریسم عود می‌کند.