جراحى سرطان دستگاه گوارش

سرطان دستگاه گوارش

کار دستگاه گوارش حتی قبل از قرار دادن لقمه در دهان خود آغاز می‌شود. به این معنی که بوی خوش غذایی که می خواهید آن را میل کنید، باعث ترشح بزاق دهان‌تان می شود. سپس با قرار دادن لقمه در دهان‌تان مری، معده، روده کوچک، روده بزرگ، کبد، کیسه صفرا و لوزالمعده شروع به فعالیت می کنند، اما همین اعضای بسیار مهم می‌توانند بنا به دلایلی دچار سرطان شوند و به نوعی دستگاه گوارش را دچار اختلال کنند.

متاسفانه اکثریت جامعه فکر می‌کنند این بیماری فقط برای دیگران پیش می‌آید و به همین دلیل نسبت به عوامل خطرساز آن بی‌اهمیت هستند. سرطان سومین علت شایع مرگ و میر در ایران است. در واقع منشا اصلی تبدیل شدن برخی سلول ها به سلول های سرطانی مبهم و متفاوت است. جالب است بدانید بیماری سرطان دستگاه گوارش تنها به ژنتیک متکی نمی‌باشد و در واقع سلول های بدن همه ی افراد، از نظر ژنتیکی مستعد سرطانی شدن هستند. سرطان های شایع دستگاه گوارش شامل اندام های مری، معده، روده کوچک، روده بزرگ، کبد، کیسه صفرا و لوزالمعده می باشد که در ادامه بررسی خواهیم کرد.

سرطان معده

سرطان معده یکی از شایع ترین سرطان ها در جهان است که علت مشخصی برای آن پیدا نشده است و متاسفانه در مراحل اولیه قابل تشخیص نبوده و علائم چندانی ندارد. اکثر افراد زمانی از بیماری خود اطلاع می‌یابند که بیماری آنها پیشرفت کرده است. خوشبختانه در صورت تشخیص زودهنگام، سرطان معده درمان می‌شود. بیشتر تومورهای معده خوش‌خیم هستند و احتمال بدخیم شدن این تومورها کم است.

علائم

از نشانه‌های سرطان معده احساس ناراحتی در نواحی میانی و بالایی شکم، مدفوع سیاه و قیری، استفراغ خونی، استفراغ پس از صرف غذا، کاهش وزن، کم‌خونی و احساس نفخ پس از صرف غذا می باشد.

درمان

درمان‌های عمده برای سرطان معده شامل جراحی، شیمی‌درمانی و پرتودرمانی هستند. درمان سرطان معده، با انجام عمل جراحی سرطان معده و برداشتن تمام یا قسمتی از معده با توجه به میزان پیشروی سرطان، انجام می‌گیرد. این نوع جراحی سرطان دستگاه گوارش بهتر است توسط متخصصین خبره صورت گیرد.

سرطان روده باریک

شایع‌ترین تومورهای روده کوچک، توده‌های غیرسرطانی و خوش‌خیم هستند و معمولا در سنین ۴۰ تا ۶۰ سالگی کشف می‌شوند .این نوع سرطان در مقایسه با سایر بدخیمی های دستگاه گوارش مانند سرطان معده و سرطان روده بزرگ کمتر شایع است.

علائم

درد و انقباضات شکمی، تهوع و استفراغ، کاهش وزن و مدفوع خونی از نشانه‌های این تومورها هستند. البته تومورها به ندرت در روده کوچک ایجاد می‌شوند و تنها سه تا شش درصد از کل توده‌های غیرطبیعی مجرای گوارش را تشکیل می‌دهند.

درمان

برای درمان این سرطان می‌توان از روش‌های جراحی، پرتودرمانی و شیمی‌درمانی استفاده کرد. در جراحی معمولا تومور و بخش سرطانی روده کوچک برداشته می‌شود.

سرطان روده بزرگ

در اغلب موارد تومورهای غیر خوش خیم (سلول های خونی) به نام پولیپ های آدنوماتوز باعث به وجود آمدن سرطان روده بزرگ می شوند. هرچند این پولیپ ها ممکن است کوچک باشند و علائمی بروز ندهند اما با گذشت زمان می توانند به سرطان روده تبدیل شوند.

علائم

سرطان روده بزرگ در مراحل ابتدایی معمولا علامتی از خود نشان نمی‌دهد. در مراحل پیشرفته‌تر نیز ممکن است احساس خستگی، کاهش اشتها، کاهش وزن، تغییر در دفعات اجابت مزاج، یبوست، اسهال، وجود خون در مدفوع یا مدفوع تیره رنگ، کاهش قطر مدفوع، خونریزی از مقعد، ناتوانی در تخلیه کامل مدفوع، درد شکم، نفخ، استفراغ و زردی پوست و چشم‌ها ایجاد شود.

درمان

تمامی سرطان‌های روده، با ایجاد پولیپ‌های خوش‌خیم شروع می‌شود که به مرور زمان به صورت سرطان ظاهر میشود. درمان با در نظر گرفتن نوع سرطان، پیشروی سرطان ، سن و شرایط فرد بیمار می‌تواند از طریق روش های رادیو درمانی، شیمی درمانی و یا جراحی صورت بگیرد.‌
جراحی سرطان روده برای برداشتن قسمتی و یا تمام روده، کولکتومی نامیده می شود که می‌تواند با استفاده از تکنیک لاپاروسکوپی انجام شود. طی پروسه جراحی، ابزارهای باریکی از طریق شکاف‌های کوچک داخل بدن بیمار می شود و بخشی از روده و بافت‌های مجاور آن که سرطانی شده‌اند، جدا و خارج میکند.

سرطان لوزالمعده

سرطان لوزالمعده یا پانکراس یک بیماری خاموش است و زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های درون غده  لوزالمعده که پشت معده قرار دارد، به طور خارج از کنترل رشد می کند و یک توده را تشکیل دهند و این توده می تواند به سایر بخش های بدن آسیب برساند.

علائم

سرطان لوزالمعده‌ در مراحل اولیه هیچ علامتی از خود بروز نمی‌دهد اما در مراحل پیشرفته‌تر ممکن است علائمی مانند احساس درد در بخش فوقانی شکم یا پشت، زرد شدن پوست و چشم‌ها، تیره شدن ادرار، احساس ضعف، کاهش اشتها، حالت تهوع، استفراغ و کاهش وزن دیده شود.

درمان

سرطان لوزالمعده چهارمین سرطان شایع در دنیا می باشد . تنها روش درمان، انجام جراحی سرطان لوزالمعده است که ممکن است همزمان با شیمی درمانی و رادیو درمانی انجام گیرد. جراح با توجه به محل و اندازه تومور، میزان پیشروی سرطان و سلامت عمومی بیمار ممکن است بخشی و یا کل لوزالمعده را از بدن خارج کند.

سرطان کیسه صفرا

سرطان کیسه صفرا یک بیماری است که در آن سلول های بدخیم در بافت های کیسه صفرا دیده می شود. سرطان مقدماتی صفرا که در لایه میانی کیسه صفرا آغاز می شود کم تر شایع است و از طریق لایه های خارجی رشد می کند. کیسه صفرا یک عضو کوچک گلابی شکل است که دقیقا در زیر کبد و در بالای شکم قرار دارد.

علائم

سرطان کیسه صفرا در ابتدا علائم واضحی ندارد، اما به‌تدریج با رشد تومور ممکن است روی معده فشار وارد کند و باعث درد شکم به‌خصوص در ناحیه فوقانی و سمت راست آن شود. از دیگر علائم این سرطان نفخ، خارش، تب، کاهش اشتها، کاهش وزن بی‌دلیل، حالت تهوع و زردی پوست و چشم‌ها هستند.

درمان

عمل جراحی کیسه صفرا بطور کلی به دو روش باز و لاپاراسکوپی کیسه صفرا انجام می‌شود. در روش باز با برش پوستی معمولاً زیر دنده‌ها در سمت راست، کیسه صفرا و سنگها خارج می‌شود.

سرطان کبد

سرطان کبد رشد سرطانی سلول‌های کبد می‌باشد که به صورت یک توده در قسمت فوقانی راست شکم، نمایان می شود. سرطان‌ کبد معمولاً در ارتباط‌ با یک‌ بیماری‌ زمینه‌ای‌ مانند‌ سیروز کبد رخ‌ می‌دهد. این‌ سرطان‌ در هر دو جنس‌ به‌ وجود می‌آید، اما معمولاً در مردان‌ شایع‌تر است‌.

علائم

سرطان کبد معمولا در مراحل ابتدایی علامتی از خود نشان نمی دهد اما با پیشرفت بیماری به‌تدریج علائمی مانند درد یا احساس توده و سنگینی در بخش بالایی شکم زیر دنده‌های سمت راست یا نزدیک به کتف راست، ورم و نفخ شکم، کاهش اشتها و احساس سیری زودرس، کاهش وزن، احساس ضعف، حالت تهوع و استفراغ، تب، زرد شدن پوست و چشم‌‌‌ها، مدفوع کمرنگ و ادرار تیره ناشی از یرقان دارد.

درمان

برای درمان سرطان کبد با توجه به نوع، مرحله و درجه بدخیمی می‌توان از روش‌های جراحی، پیوند کبد، تخریب بافت، امبولیزاسیون (رنگ‌‌بندی)، دارودرمانی، پرتودرمانی، شیمی‌‌‌‌‌‌درمانی یا ترکیبی از آنها استفاده کرد.

سرطان مری

سرطان مری شامل تغییر در سلول های دیواره مری و رشد سلول های غیر طبیعی در مری می باشد. مری رابطی بین دهان و معده است و این قسمت از بدن انسان نیز همانند قسمت های دیگر می تواند درگیر بیماری سرطان شود.

علائم

سرطان مری معمولا در مراحل ابتدایی علامتی از خود نشان نمی دهد اما پیشرفت آن به‌تدریج باعث می‌شود غذا در مری گیر کند یا گاهی برگردد، همچنین بعد از مدتی نوشیدن مایعات نیز دشوار می‌شود. از دیگر علائم این سرطان درد هنگام بلع غذا، احساس توده و برجستگی در گلو، درد در قفسه‌سینه و ناحیه پشت، کاهش وزن، سوزش سر دل یا ترش کردن، گرفتگی صدا، سرفه مزمن و سکسکه همراه با استفراغ خون‌آلود می باشد.

درمان

با توجه به پیشرفت بیماری و همچنین سن بیمار و وضعیت عمومی سلامت‌اش می‌توان از روش‌های جراحی، شیمی‌درمانی و پرتودرمانی استفاده کرد. جراحی معمولا در مراحل اولیه سرطان کاربرد دارد و در مراحل پیشرفته فقط برای کمک به عبور غذا انجام می‌شود. قرار دادن استنت در مری از طریقا اندوسکوپ نیز می‌تواند باعث بهبود بلع شود.